29 Mayıs 2019 Çarşamba

Yolları Ayırmak - 3 İkale Sözleşmesi ve Paket

Özel sektörde çalışan herkesin başına gelen birgün sizinde başınıza geldi diyelim. Yani, işe gittiniz size geldiler “Ahmet Bey, toplantı odasına kadar gelebilir misiniz?” dediler...

Akacak kan damarda durmaz. Öncelikle sakin olun. Odada muhtemelen yöneticiniz ve IK’dan 1-2 kişi olur. Size birkaç sebep sıralayarak (bölümü kapattık  maliyetler, performansınız vs.) sizinle mecburen yolları ayırmak zorunda olduklarını ve iş akdinizi fesh ettiklerini tebliğ ederler. Sinirlenmeyin, hakaret etmeyin, ağlamayın, millet suçlamayın  Ne derseniz deyin atılacaksınız. Sakin olun. Çıkarınıza odaklanın. Duygusala bağlanacak zaman değil. 

Şimdi performanstan atılıyorsanız, işe iade davası açarsanız, salak bir avukata düşmediğiniz sürece %95 kazanırsınız. Türkiye’de mahkemeler çalışanın yanındadır. Performans sistemi denilen olay birçok kurumda “tick list exercise”dır ve performans notlaması mahkemede bilir kişiye gittiğinde sonuç lehinize olacaktır  Örnekle anlatmak gerekirse, Bankada Nakit Yönetiminde Satış Müdürüsünüz diyelim, performanstan atıyorlar sizi olsun. Performans skalası işletmediklerinden misal 100 satış hedefiniz var ve siz 75 yaptıysanız  performansınıza ulaşamadınız denilerek, Bankalar buna 0 not verirler oysa mahkeme bunu adil bulmaz, yaptığınız kadarlık satışın performansınıza yansımış olmasını bekler. İşten atılmadan önce 3 kez yazılı olarak uyarı almış olmanız gerekir vs. Yani performanstan sizi atıyorlarsa mutlaka ama mutlaka paket isteyin. Paket vermiyorlarsa hiçbirşey imzalamayın.

Biriminiz kapatılıyor, Banka birleşiyor, Otomasyon oldu size gerek kalmadı vs. gibi sebeplerle size geliniyorsa gene paket isteyin. Paketten kastım kıdem tazminatı değil bakın o zaten sizin hakkınız. İşveren sizi haklı sebeple işten atmıyorsa (İş Kanunu madde 24 ve 25’de bunlar yazar) size zaten kullanmadığınız izinlerin parasını ve yılınıza göre kıdem tazminatınızı vermek zorundalar. Paket şudur: senelerinizi verdiğiniz kurum, hadi Banka diyelim, 8. yılınızda sizi kapı önüne koyuyorsa, kardeşim kıdem ve izin parası değil üstüne para isteyeceksiniz. Yoksa açarsınız işe iade davasını alırsınız ek para. IKcılar bunu çok iyi bildikleri halde işlerine gelmez. Söylemezler ve tehdite başlarlar. En yaygın söyledikleri yalan: bir başka kurum bizi sizin icin ararsa hakkınızda olumlu referans vermeyiz. İstifa yazarsak sizin için daha iyi, işten atılma olursa bir daha iş bulamazsınız falan derler. Kimisi tehditkar söyler kimisi anaç. Hepsi osuruktan palavralardır. İşin gerçeği şudur:
1-5 yıl arası çalışmışsanız 4 maaş,
5-15 yıl arası çalışmışsanız 8 maaş,
15 yıl üstüyse 10 maaş kazanırsınız işe iade davanızdan. Avukat kafadan 2 maaşınızı alır buna göre size izin paranız + kıdem tazminatınız + yılınıza göre kazanabileceğiniz rakam (-2 maaş) şeklinde bir teklifle gelmeleri lazım. Böyle gelirlerse önünüze konan kâğıdı imzalayın.

İmzalayacağınız evrakın adı ikale sözleşmesidir. İş Kanunu'nda bu fesih türü yer almasa da, taraflardan birinin karşı tarafa ilettiği iş sözleşmesinin karşılıklı feshine dair sözleşme yapılmasını içeren bir açıklama, ardından diğer tarafın da bunu kabulü ile bozma ikale kurulmuş olur.

Ikcıların ve sizi yollayan yöneticilerin en büyük yaptığı hata sizi artık bu role ihtiyaç kalmadı diye gönderdikten sonra aynı veya benzer rol için eleman almaktır. Genelde kurum içi avukatlar IKyı da yöneticinizi de uyarır ama IKcılar iş bilmezliklerinden yöneticiler ise ben ikna ederim şeklindeki egolarından dolayı bu süreçlerde sıçarlar ve sıvarlar.

Zaten IK türlü iş bilmezin çalıştığı birimlerdir. İş Kanunu, SGK yönetmeliklerini  bordro hesabı yapmayı (bunu outsource ediyorlar, kontrol etmesini bile bilmezler) bilen deneyimli IK’cı tek tüktür. Bunlar zaten şansları da varsa alır yürürler, ama İkcıların geneli mesleklerini sadece işe alım zanneden, departman dedikodusu için yaşayan bir “support unit’ elemanıdır. Onlar için ayrı yazı kaleme alacağım  En bilgili, akıllısından tut en şapsalına kadar her türlüsünü gördüm. Ama bu ayrı yazı konusu…IKcı düşmanı falan değilimdir. Ama arası yoktur maalesef İKcıların, ya süper bilgili iyi oluyorlar ya da dünyadan bi haber...

En önemlisi hakınızın ne olduğunu bilmeniz. Bunun için iş mahkemelerinde deneyimli bir avukata sorun, akrabanız olan hayatında hiç iş mahkemesine gitmemiş ceza avukatına değil. İş yerindeki arkadaslarınıza hiç değil. Bir de google search yapıyorsanız ilk okumanız gereken şey iş kanunu (https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf) başka yazılar sonra. Forumlara bakmayın bile.

Şuraya dikkate almanız gereken linkler bırakalım ama önce iş kanununu okuyun.





Bu aşağıdaki link googleda arama yapınca ilk çıkanlardan, sakın baz almayın, Radyo-TV mezunu çocuğa IK sayfası emanet etmişler, google’dan kopyala pastala yapmış.


Aklınızda bulunsun asla işten ayrılırken istifa ediyorum diye dilekçe vermeyin. Doğrusu işten ayrılıyorumdur. Sebebini bir avukata sorup öğrenin, herseyini benden beklemeyin.

Yeni yazıda görüşmek üzere...

1 yorum:

  1. Selamlar.Beyaz yakalinin yeni duragi paylasiminiz icin tesekkurler.Bir solukta okuyuverdim.Merak ettigim bu paket olayinin Avrupa'da gecerliligi var mi? Turkiye'de veriliyor olusunun nedeni bir bakima mahkemelerin calisan lehine karar aliyor olmasi.Avrupa'da durum nasil?

    YanıtlaSil