Audit mi? Kaç kurtul dostum...

Big 4'dan neden mi kaçtılar ve kaçıyorlar? Anlatayım efendim;

Big 4, piyasadan iş almak için firmalara teklifte bulunur. Fiyat kırmalar başlar, birbirinden gram farkı olmayan bu Big4 firmalarından düşük fiyatı veren denetim işini alır. Düşük fiyattan bir sürü işi olan firma bu işleri yetiştirmek için elemanlarına kırbaç vurmaya başlar. Firmalara genelde bir 4-5 yıllık kıdemli denetçi yanlarında biri kıdemli, biri yeni başlayan 2 çömezle gider. Bunların işini kontrol eden aynı anda birkaç denetimden sorumlu olan 5-6 yıllık bir de denetim müdürü vardır. Bunlar iş bitsin diye gece yarılarına kadar çalışırlar. Haftasonu çalışırlar. Hep çalışırlar. 1 yılllık adam dışarıya E&Y’da denetçiyim der ama (bu arada E&Y’ı gevşek şekilde i vayyy diye okumak sünnettir) garibimin yaptığı fotokopi çekmek, yılbaşından herkes partideyken Gratis’in deposunda tırnak makası sayıp envanter kontrolü yapmak, excel’de vlookup yazmaktır. Hal böyle olunca 1-2 yıllık elemanlar kaçmaya başlarlar. Akıllarında yabancı bir firmanın marketing’i vardır, çünkü onlar için marketingciler oturdukları yerden para kazanan insanlardır. Üniversitedeki sıra arkadaşı ondan daha fazla paraya hem de ABM (Asistant Brand Manager) olarak işe başlamıştır. Neyse, tabii marketing işi falan hikaye. Bir firmanın bütçe raporlamasına geçer bu arkadaşlar. Bir kısmı Banka ağına düşerler. Bunlarda üçe ayrılır; Bankanın müfettişliğine giden yolunu iyice kaybetmiş batağa saplanmış garipler (bildiğin denize düşen yılana sarılır hesabı), Bankaların finans’ına geçenler (bunlar biraz şanlılardır, Bankaların finans ekipleri de kendileri gibilerden oluştuğundan kolay yükselirler ama Banka sonuçta, yükselsen ne olur amkJ), bir de şanlılar yani Bankaların Kurumsal Pazarlamasına RM (müşteri temsilcisi; şanslı derken sadece Kurumsala geçip top tier kurumsal bakanlara diyorum ) olarak geçenler. Bu kaçışlardan etkilenmemek için, 2004-5’den sonra her sene 10-15 kişi alan firmalar aninde 90-100 kişi almaya başladı ki bunların bile yarısı kaçıyor. Tabii 15 kişiyi eğitime ispanyaya götürmek kolayken 90 kişiyi ancak kışın antalyaya götürürsün…

Neyse çok dağıttım, biraz toparlayayım; Big 4’da auditor / denetçi olmak; sıkıcıdır, firmanın sana denetçi demesi gerçekte muhasebeci olduğun gerçeğini değiştirmez (ha bu kötü değildir, YMMM olduğunda bu arkadaşlar darphane gibi para basarlar), ilk 5 sene kabustur, az para kazanırsın (o yüzden genelde hali vakti yerinde, kirasını ailesinin ödediği, ailesinin araba aldığı kişiler bu meslekte uzun yıllar kalıyorlar).

Peki iyi yanı yok mu denetçi olmanın? Vardır hem de tonla. Bir kere piyasadaki finansla ilgili iş ilanlarının çoğunda “Big 4 kökenli” ibaresi vardır. Bir sonraki işiniz için süper bir referanstır. Her sene terfi alırsınız, egonuza iyi gelir. 5 yılda bilemedin 6 yılda müdür olabileceğiniz bir iş piyasada yoktur. Misal büyük ve köklü bir grubun bütçe raporlamasında işe başladınız, 5 yıl sonra ben müdür olmak istiyorum dediğinizde siktir lan manyak cevabını alırsınız. Ama bir bakmışsınız sizin 5 yıldır dirsek çürüttüğünüz yere Big 4’dan sizden 1 yıl fazla deneyimli adam bütçe raporlama müdürü olarak gelmiş. Acı ama gerçek gençler, Big 4 güzel etikettir. Çok firma, çok sektör görürsünüz, çalışkansanız bu sizin baya bir bilgi birikiminizi arttırır. Müdür oldunuz, terfiler bitmedi, 2-3 seneye Senior Manager, sonra da Director olursunuz. Senior ve Director’ken piyasaya CFO, Grup Müdürü, Direktör olarak geçip yılların acısını çıkartan çok kişi vardır. Finans sektöründe üst noktalarda genelde bu kişiler CFO olurlar. Ha rotatifle, spot kredinin farkını 100 defa anlatsan anlamazlar, akreditif dersin bomba zannederler ama ne yaparsın böyle bir sevda vardır piyasada bu adamalara… Bu denetçi kılığındaki muhabebecilerin nakit yönetimi bilmediği için sıçıp batırdığı bir sürü firma vardır ama o durumu da başka bir yazıda yazarız.

15. Yıl gibi halen Big 4’daysanız ve kanser olmamış, intihar etmemişseniz Junior Partner olabilirsiniz. Gelsin paracıklar. Bir de Big4’da çalışırken SMMM olmanız bekleniyor, SMMM oldunuz, hele bir de sonra YMMM olursanız, büyük paralar sizi bekliyor. Tabii hayattan beklentiniz para ve unvansa süper. Bu yolda arkadaşlarla geçirilen zaman azdır, sinema azdır, sevgiliye ve aileye zaman azdır. İlk seneler hüngür hüngür ağlamak çoktur. Laptop’a bağlı, el, bel ve sırt ağrıları kaçınılmazdır. Sex azdır diyemiyorum, zira bu kurumlarda çalışan bazı arkadaşlar çok eğlenceli tren aktiviteleri anlatıyor, görmedim ama dinlediklerim doğrultusunda urban legend değilse güzel ortam var eğitimlerde ve uzun dönem konaklamalı şehirdışı denetim faaliyetlerinde.

Evet, kimse alınmasın gücenmesin yazdıklarımdan, bunlar kişisel görüşler, sadece beni bağlar, bende artıları ve eksileri ile auditorlık böyle bir şey. Sabrın solu selamet veya kaç kurtul dostum arasında bir seçim…

Arrivederci...