Auditor’lar ve Müfettişler hakkındaki yazılara bu ay boyunca devam edeceğim, zira anlat anlat bitmeyecek dertleri var bu arkadaşların…
En önemlilerinden biri denetçilerin sertifikasyon çilesi… Şimdi efendim, müfettiş olmak genel olarak zordur. Tekne sahibi olmaya benzer, Teftiş Kurullarına bir girmesi zordur bir de sabite geçmesi (yani kaçması). Benzer durum Big 4 içinde geçerlidir, eskiye göre daha çok adam alınsa da buradan sektörde güzel bir şirkete, güzel bir role, güzel bir paraya geçmek zordur.
Şimdi bu kurumların okul olduğunu ve kendinize yatırım yapmanız gerektiğini söyleyecek, hikmetleri kendilerinden meçhul bir sürü üst pozisyonda kişi olacaktır. Kendinize yatırım yapmak lafını duyduğunuzda irkilmeniz lazım, zira bu size bir gelişme alanı olarak geri dönecek bir konudur. Yukarıdakiler (yani sizi değerlendirme konumunda olanlar, bonusunuza, zammınıza karar verenler), size daha az prim, daha az zam verip, sizi dizginlemek yani terfi isteğiniz falan varsa bunu ötelemek için karşınıza birşeyler çıkartmak zorundadırlar. Denetim sektörü sağolsun bu konuda yukaridakilerin yanında olup, işin aslan parçasını yapan hammaliyeyi yapan, it gibi çalışanın yanında değildir.
Sektör gavur menşeili bir sürü sınav türetmiştir. Denetim olayının ağa babası olan The Institute of Internal Auditing’in (IIA) sertifikaları; Certified Internal Auditor (CIA), Certified Financial Services Auditor (CFSA), Certified Government Auditing Professional (CGAP), Certification in Control Self Assessment (CCSA) ve son olarakta yeni uydurulan Certification in Risk Management Assurance’tır (CRMA).
Öte yandan, benim zamanımda “grandfathering” diye tabir edilen sınav mınav yapmadan puanlama sistemi ile verilen, sonrada internetten sınav gibi müthiş bir yöntemle dağıtılan Association of Certified Fraud Examiners’ın (ACFE), uyduruklukta ve geçersizlikte CRMA ile kafa kafaya yarışabilecek olan Certified Fraud Examiner (CFE) sertifikası vardır. Parasını şirketiniz ödese bile tam bir zaman kaybıdır. Prestiji falan yoktur (kime göre? bana göre)
IT yani Bilgi Teknolojileri benim neyim eksik demiş ve elbette bir dernek çatısı altında kendi sınav ve sertifikalarını hayata geçirmişlerdir. Information Systems Audit and Control Association’ın yani piyasadaki bilinen ismiyle ISACA’nın CISA, CISM, CGEIT, CRISC gibi bir birinden fantastik sertifikaları vardır. IT ile alakam PS4 ve iphone düzeyinde olduğundan bilemiyorum, bilmek istemiyorum...
Yetti mi? Yetmez, bize müstehak; daha CMA var. The Institue of Management Accountants rahat durmamış Certified Management Accountant (CMA) diye sınavı hayli zor bir sertifika üretmiştir. Nice to have diyebiliriz...
Bir de kırmızı urbalıların SMMM’si var yani ACCA; Association of Chartered Certified Accountants. Bak bu güzel ve geçerlidir, bunu bir park edin (nasıl ifrit bir laf, ama son 5 senedir plazalarda çok tuttu, let’s park this thought for a moment, we’ll talk this offline) ayrıca işleyeceğiz bu sertifikayı.
Yerelde ise SMMM (M sayısından cidden emin değilim) var ki aslında bir Türk’ün öncelikle dikkate alması gereken bu lisanstır, ayrı bir yazı konusu olarak değineceğiz ama mutlak öncelik SMMM olmalıdır. SPL lisansları var bi de; hani 2000li yılların başından beri senede 3-4 kez sınavı yapılan, SPL sertifikasyonunuz olmazsa mesleği yapamacayacaksınız denilen ama zırt pırt süresi uzatılmış olan sonra da bakıp kimse geçemeyinde geçme notu ve ortalama zorunluluğu düşürülen J yani var babam var.
Mesleğe yeni başlayan denetçi, müfettiş, iç kontrolcü, risk uzmanı, muhasebeci rahatsızdır ve de kararsızdır. Hangisini almalıyız, hangisi daha kolay, ne yapsak ne etsek diye...
Maalesef ben sertifika tuzağına düşmüş ve de yığınla sertifikası olan sapşallardanım;, hatta bayrak sallayanı, önde gideniydim, sonra duruldum.. Amacımız deneyimleri paylaşmak, birkaç yazı boyunca hangi sertifika ne işe yarar, almak için nasıl çalışmak lazım, hepsini yazacağım.
Oya Başar’ın dediği gibi Beni bekleyin anacım!
Merhaba yolun daha çok çok başında bir ingilizce işletme öğrenciyim.
YanıtlaSil1.Marmara İstabul gibi üniversitlerin ingilizce işletme bölümlerinden banka denetim dışında(muhasebe finans) yönelebileceği bir alan var mı?(daha üretimin içinde operasyon lojistik gibi)
2.iibf seçmek macera mı sıralamam hukuka yetiyordu.Kafam çok karıştı.Danışabileceğim hiç kimse yok nerdeyse yanımda.
3.Kişilik olarak tiki olarak tabir ettiğimiz tiplerden oldum olası haz etmem ve anlaşam.Daha idealist ve mütevazi bir karakterim.Sizce farklı bir bölümü geçmem gerekir mi?
gördüysen lütfen cevapla.Kafam çok karıştı
Sevgili Okur,
Sil1) Marmara ve İstanbul ingilizce işletme bölümleri çok iyidir CV açısından. Mezun olunca hemen MBA falan yapma. Operasyon ve lojistik tavsiye etmem. Amaç para kazanma ve kariyer yolunda ilerlemeyse Satış ve pazarlama öncelikli. Ama (3)'de tilki değilim demişsin kapitalist düzenden maalesef kurnazlık gerekiyor (buna plaza dilinde "Strategic Thinking" diyorlar OÇ'lik yerine), girişken ve sosyalsen illa tilki olman gerekmez; Satış-pazarladan yürüeyi dene. Olmazsa kesinlikle Big 4, zira sabrın sonu birazda şanslıysan selamettir.
2) Hukuk iyidir, sonuçta daima büro açma şansın var. Ama zebellah gibi de avukat var. Her dalda farklılaşma önemli. İİBF iyidir, her yola gelir. Ben de İİBF'denim.
3) Gerekmez. Çalışkan ol, yaptığımı birileri görür hayaline girme, yaptığını göstermesini bil. Kimse kimsenin savaşını vermiyor özel sektörde. Tilkilerden uzak dur, uzun vadede tilkilerin etrafına bağırıp çağıranları barınamıyor.
Yolun başındaysan kasma, yazları yatma staj ayarla, mümkünse dilini kullanabileceğin yerler olsun. Erasmus falanda oluyorsa mutlaka olsun. Yazıları takip et :)
çok teşekkürler üstat
YanıtlaSilÜstteki arkadaşa ek olarak ben de bişeyler sormak istiyorum.Ben de ingilizce işletme okuyorum istanbul üniversitesinde.Sence dış ticaret ikinci öğretim okusam lisansın yanında iyi olur mu.
YanıtlaSilDış ticaret veya tedarik alanında kariyere nasıl başlayabilirim.3.sınıftayım artık zaman geçiyor yavaş yavaş.
Okulun çok iyi. Dil olayına yoğunlaş. Dış ticaret okursanız ödeme şekilleri (peşin, mal mukabili, vesaik mukabili ve akreditif) ile incoterms falan öğrenirsin. İşine yarar, ama iş başvurularında dikkatli olman lazım operasyonel birşeylere girersen oralardan satış, finans, pazarlamaya kayması zor. Senin yerinde olsam çince, rusça öğrenmeye yoğunlaşırım. Dış ticaret için 2. öğretim yerine Boğaziçi üniversitesinin sertifika programı var, ona bakabilirsin.
SilMerhabalar yazılarınızı içtenlikle okuyorum , benim size paylaşabileceğim ve sizden alacak bir çok tavsiye olabileceğine fark ettim . Şuan Amerika\\\'da Virginia / Norfolk (Washington Dc yakinlari diyebileriz) dayım .Bulunduğum çevrede daha çok BT yani IT öğrencileri ve çalışanları var burada bolgenin en etkin okullar jonn hopkins ,virginia tech, george mason ve old dominion gibi çok güzel okullar bulunmakta fakat benimde girebilmem için yapmam gereken tonca sınavi ve bu okullardan bagimsiz alakali olmayan tonca isteklerim var :) Kendimi anlatmak gerekirse Dokuz eylül universitesinde çalışma ekonomisi endüstri ilişkileri son sınıf öğrencisiydim , babam bir bankada yoneticiydi bankacilik ve finans sektoru babama artik yogun ve stresli geldigi icin beklenmedik anda emekliye ayrildi sonra kasabada ciftlik islerine ugrasmaya basladi tabi hayatim boyunca finans sektorunun soylentileriyle buyudugum icin yavas yavas sogumaya basladim bazen babam bile yapamadi sen mi yapicaksin demeye basladim fakat babamda yok ingilizce yok banka / bahsettiginiz firmalar gibi yerler icin sinavlari icin hazirlanmami soyluyordu gel zaman git zaman yazlari çeşitli firmalarda hr/Muhasebe depart. ve merkez bankasında staj yaptım ,en son 4. Sinifta iken franchise zinciri olan bir cafe de hr department asistan olarak calismaya basladim fakat her isi yapiyordum hatta bazen birakip gitmeyi bile dusundum bir ara yurtdisindaki stajlara bakmaya basladim ,sonra kendimi virginia da buldum burada hilton nun alt grubu olan Boucher brothers comp da hr department ruhsuz bir staj donemi gecirdim en sonunda amerikada isyerimden ayrildim yeni bir is buldum artik pizza yapiyorum :) restaurant isletiyorum ve yasim 23 hatta ortalama bir amerikaliyla ayni kazaniyorum bazen turkiye ile kiyasliyorum hangi yeni mezun ayda 12 bin turk lirasi kazanacak diye soyleniyorum . Ama isin aslina baktigimizda turkiye de beyaz yakali en fazla haftada 50 saat calistigimda cok yoruldum diyor burada bazen haftada 100 saati goruyorum artik bazen resmen capital oldum diyorum kendime . Ama burada bir restaurantta manager major asistant olmak turkiyede ki iyi bir restaurant da mudur yardimcisi olmak gibi bir sey babam oglum amerika da hr staj yapiyor diye biliyorken ben artik restaurant isletiyorum ama hayatimda boyunca teknoloji ile icli disli olmus grafik tasarim yazilim ugrastim isteklerimle yaptiklarim epey farkli oldu ama bir gun babam gibi en az uzman yardimcisi olurum derken amerikada bam baska isler yapiyorum bazen shopping center da arkadasimla bir stand kiralayip restaurant a calistigimin daha azi calisip eger islerimiz iyi giderse belki restauranttan fazla kazanabilecegim satis odakli bir girisime girsem mi diye dusunuyorken. Kendime mustafa bu isleri yapmak icin mi geldin yoksa amerikaya staj diye gelip ingilizce gelistirip ulkende bos zamani belli olan beyaz yakali uzman yardimcisi olmak icin mi dedim ? Tabi zamanla ingilizcem gelisti ama kayiplarim da olmaya basladi okul da ogrendiklerimden tut iibflinin temel tasi olan micro economics hatta muhasebeyi bile unutmaya basladim. Okuldaki arkadaslarima bakiyorum denetim firmalarinda calismaya baslamis ayda 2500 turk lirasi ile basladiklarini soylediler ne diyecegimi bilemedim . 2500 tl turkiyede calisacagima burada kendi isimi yapip 4000dolar kazanmaya raziyim ama butun yeni mezunlar mi boyle eninde sonunda o 2500 tl olmayacaktir diye dusunuyorum en azindan kurumsal bir yerde calisiyorlar .Ve hala hayatimda kurumsal ciddi bir basari goremiyorum ha tek kazandigim para sanirim yeni mezun arkadaslarimdan avantajli tek iyi yani bu. Onun haricinde arkadaslarim gibi ne kpss ye hazirlandim ne de banka sinavlarina artik babam da bu cocuk ne bankaci ne de mufettis olur diyerek bu konulari konusmayi kapattik. Olay para kazaniyor musun kazaniyorum islerin nasil iyi mi iyi \\\"thats it\\\" bende babam artik yaslandi yas farkimiz var diye boyle dusunuyor diyerek kendimi susturuyorum ;ta ki sizin yazilarinizi okuyana dek (Karekter sorunu nedeniyle bir post daha yolluyorum :) )
YanıtlaSilta ki sizin yazilarinizi okuyana dek fark ettim ki bende babamdan epey bir gencsiniz babamin gordugunden daha farklisini gorebilirsiniz tabi babam bu ugrastigimiz sinavlari bile cogunun ismini dahi bilmiyor zamaninda bu sinavlarin en fazla dortte birine girmistir bundan dolayi sizin dusuncelerinizi onemli buluyorum bu surecte artik alacagim
YanıtlaSilHer karar daha da belirleyici olacagi icin vereceginiz tavsiyeleri dort gozle bekliyorum. *1) 23 yasina yeni girmis mezunun boyle yollara girmesi delilik mi yoksa girimsicilik mi? *2) Birde bu kisi elininde ki birikimini ingilizce , yazilim /gorsel tasarim bilgisi ve bir miktar nakdi birikim ile son ogrendikleri bankacilik , muffetis yard ile ogrendikleri uzaktan yakindan alakasi yoksa turkiyeye gelip bu sinavlara calismasi mantikli mi ? *3) Ya da suan ki bulumdugum noktada bu sektor ile ilgili neler yapilabilir ? *4). Hazirlanmak icin gec mi ,eger hazirlanicaksam nelere ihtiyacim var ? *5) Birde bu plaza yasantisi gercekten yeni bir mezuna ne kadarlik getirisi var maddi ve kariyer anlaminda neler yapabilir bundan 8-10 yil sonra 30 lu yaslarimda getirisi nedir goturusu nedir ?Cok uzun bir yazi oldu sadece sizin bu yazdiklariniz bir zamanlar benim yapmak istediklerimdi sonra hayat bu yola iterek o yasantidan baya bir uzaklastim. Cevabinizi dort gozle bekliyorum. Tesekkurler... :)
Bir kere ne yaparsan yap geri gelme derim ben. Çok akıllıca bir iş yapmışsın, kal ve orada çalış, mümkünse Greencard al. Üniversitede okuduğun mikro ekonominin hiçbir şeye faydası yok, akademisyen olmayacaksan.
Sil1) Delilik değil, delilikse bile 23 yaş deliliği kaldırır. Yurtdışı deneyimi, seninle yaşıtlarının denetim firmasında kazandığından çok daha kıymetli.
2) Kesinlikle hayır, mantıklı değil. Tekrar ediyorum, orada kal. Orada çalış.
3) Bildiğim bir sektör değil. Tavsiyem bu işi sevdiysen, 1-2 sene mümkünse aynı firmada deneyim kazan, bir terfi al sonra farklı bir firmaya atla. 5. senende orada MBA yap veya kendi işini kur.
4) Gec degil ama buradaki cogu kisi senin su an yaptığına özeniyor.
5) Plaza yasantısının götürüsü getirisinden fazla bence. Getirisi, çalıştığın firmadan, yaptığın işe kadar değişiyor. Klişe ama gerçek bir olay var; doğru yerde doğru zamanda ve doğru insanla çalışmak. Bu herkese nasip olan bir durum değil.
Özetle ABD'deysen, işin varsa ve orada kalıp bu işi yapabiliyorsan, gelme, sonra kafanı çok taşlara vurursun. Yurtdışında çalışma ile ilgili yazı yazacağım. Plaza insanlarının tutkularından biridir, yurtdışında yaşam, çalışma...
Üstad iyi akşamlar; odtü uluslararası ilişkiler okuyorum.İngilizce yanında bir dil daha var.Ne önerirsin?Dış ticaret falan düşünüyordum ama üstteki yorumlar soğuttu biraz.
YanıtlaSilHocam süper okul süper bölüm. İngilizcen çok iyi olsun. Üzerine bir dil istiyosan şuna göre karar ver Dış ticareti nerde yapacaksın? Vestel, Feast, Beko falan gibi bir kurumda mı? Misal Vestel için İspanyolca süper olur. Veya Bankaların Dış Ticaret bölümüne mi girmeyi planlıyorsun? Öyleyse sakın dış ticaret operasyon kısmına girme, satış tarafına gir. Hedeflediğin Bankanın ana ortağına göre seç Denizbank (Emirates NBD) oldu misal Arapça öne geçirebilir. Tavisyem kariyer arama motorlarında rusça, arapça, çince, almanca, ispanyolca diye arama yap ve ilan sayılarına bak. Tuik sitesine gir ve Turkiyenin ithalat ve ihracat yaptığı top 5 ülkeye bak ona göre karar ver.
Silüstad çok teşekkür ederim.Rusça çalışıyorum,son senede rusça konusulan bir ülkede devam edeceğim.Önerilerini dikkate alacağım.Bizim bölümün başka hangi departmanda gideri olur?
SilÜstad iyi akşamlar. Ankara üniversitesi matematik bölümü mezunuyum. Bankada müfettişlik istiyorum. Bu yukarıda bahsedilen sertifikaları kendimiz işe alınmadan alabilir miyiz? Alsak işe girişte önemli bir kıstas olur mu? Hangilerini almak daha faydalı olur? Ve de banka müfettişliği haricinde nerelerde şansım olur nerelere başvurmalıyım sen olsan ne yapardın, bilen birinin görüşüne çok ihtiyacım var umarım cevap verirsin :)
YanıtlaSil