Denetçiler için Si Ay Ey (CIA)

Konumuz denetçilerin özellikle de müfettiş tayfasının başının belası Certified Internal Auditor sınavı. Sevgili okur ben bu sınavı seneler önce verdim, hatta allaha çok şükür artık denetimle çok alakalı değilim. Size uzunca ve zahmetli bir süreçten sonra bu sınavı vermiş biri olarak; sınava nasıl çalışılır, sizi yolunuzdan çıkartmak isteyecekler, sınav neye yarar anlatalım bakalım;

Şimdi sezarın hakkı sezara, bu genel olarak denetim dünyasında en iyi pazarlanmış ve halen pazarlanan sertifika. Zırt pırtda değiştiriliyor. 2000’li yılların başında 3 parttı, sonra 2004’lerden sonra 4 part oldu, şu ara ise tekrar 3’e indi. Ama belli olmaz, siz bu yazıyı okurken 2 part, 6 part, 3 part yaparlar.

Öncelikle nasıl çalışacaksınız: gidip Gleim’ın kitabını ve soru bankasını alın. IIA Study Guide veya Wiley’e gerek yok.

Her part için minimum 2 ay çalışmanız lazım. Şimdi ilk ay hangi parta giriyorsanız o kitabı hatmetmeniz gerekiyor. İlk yapmanız gereken şey çalışacağınız section’a ilişkin soru setinden daha kitabı hiç okumadan 20 soru yapmanız ve bilginizin nerede olduğunu görmenizdir. Bu sizin bu tip sınavlarda çok önemli bir konsept olan “Educated Guess” olayını da bu sayede halledersiniz. İlk ay kitabı hatmetmeniz lazım. Okuyun, altını çizin. İlk ay; part’a ilişkin sectiondan 20 soru çöz, sonra o sectionı oku, sonra section sonundaki soruları çöz. Section sonundaki summary’i bastır. Yanında tut, ihtiyaç duydukça kitaba değil summary'e bak.

İkinci ay, okuduğun kitaba ait soru setinden karma 100’er soru çöz. Mümkünse soru setindeki her soruyu 3-4 kez çözmüş ol. Soru setinden karışık 100 soru üzerinden %90’larda almadan sınava girme. %90’lara devamlı geldiğinde emin ol sınavı vereceksin. Hatalı olduğun yerlerde bastırdığın summary’lere dön bak.

Kaynak konusu: Gleim en iyi kaynak; sonrasında IIA study guide geliyor. Wiley’i geçin, işe yaramaz. Mutlaka kitabı okuyun, adam gibi çalışın. Mümkünse en güncel kitaptan çalışın. Soru ezberleme methodu çok yerde öneriliyor, bir yere kadar doğru. Niye doğru çünkü denetimin çerçevesi belli, her 5-6 yılda bir Big 4 veya diğer danışmanlık firmaları kaba etinden yeni bir denetim konseptikleri üretiyorlar, onun haricinde konular aynı, doğal olarak soruları ne kadar evirip çevirirsen çevir aynı, benzer veya minör değişiklik içermiş sorular gelecek. Ama şu da bir gerçek, bu bir sertifika olayı bir endüstri, sınavı yapanlar salak değil. Sorular bir şekilde değişecek.

Yani sadece soru setinden soru ezberlerseniz çakarsınız. Bunu tavsiye edenler olacaktır; birebir aynı soru geliyor, kasma, ben sınavdan önce 1 hafta izin aldım, hallettim. Bu yalandır arkadaşlar. Sonuçta iş arkadaşlarınız sizin başarınızı istemeyebilir, kapitalist sistemdeyiz, herkes terfi peşinde unutmayın. Millet arkadaşının başarısızlığından keyif alıyor birçok kurumda. Bir de izninizi CIA için falan harcamayın. İzin bir tek SMMM için harcanabilir.

Kitaptaki soru bire bir aynı gelir mi? Gelir mi değil, direkt geliyor. Ama maksimum 10 soru falan. Bu her sınavda olur, CMA’den tutun SPK’lara (SPL) kadar hepsinde geliyor. Şuna dikkat edin, adamlar ezbercilerin farkındalar bu yüzden seçeneklerde oynuyorlar, soruların yüklemini değiştiriyorlar. Unutmayın bu sınavlarda bazen seçeneklerin hepsi birden doğru oluyor, ama sizden doğrulardan hangisi daha önemli gibisinden şeyler istiyorlar.

Bazı üniversiteler, TİDE, TBB vs. kurslar açmış, gidelim mi? Cevap basit, parasını cepten ödemiyorsanız gidin. Ama kursa gidip çalışmayacaksanız gitmeyin. Ben size başarının sırrını yazdım zaten.

Sınav sırası; buna cevap eskiden kolaydı; git CFSA’i al part 4’den muaf ol sonra 1,2,3 şeklinde gir derdik. Şimdi tekrar 3 part oldu. Bence sıra halen 1,2,3.

TİDE sınavın Türkçeleşmesine ciddi emek verdi, o yüzden Türkçe girmeyin demiyorum ama İngilizceniz iyiyse İngilizce girin.

CIA’ı alınca ne olacak? Başınız göğe erecekJ Walla ben aldım, bi **k olmadı. İşallah sizin için farklı olur. Kişisel kanım denetçiyseniz ihtiyaç yok, banka müfettişiyseniz alın, firmalarda iç denetçiyseniz alın. Ama almaktaki beklentinizi doğru belirleyin. Firma terfiniz için şart koşuyorsa zaten almanız lazım. Ama CIA alayım, yurtdışına giderim, CIA alayım sektör değiştiririm (Banka’dan reel sektöre) peşindeyseniz ciddi hayal kırıklığına hazır olun. 

Ha bir de şöyle bir komedi var; Türkiye'de bu sınavı TİDE ayağınıza kadar getiriyor, senelerdir sınavın bilinirliliği için ciddi bir uğraş veriyor, ama gel gör ki yönetim kurulundaki başkan ve yardımcılarında CIA sertifikası yok (en azından bu yazının yazım tarihinde yok 03.10.2017, yanlış anlaşılmasın olması şart değil, bir göstergede değil ama komik mi komik:); alın size link;

https://www.tide.org.tr/page.aspx?nm=e_yonetim_kurulu