Yurtdışına "kapak" nasıl atılır? (5) - Halen anlamayan varsa, LinkedIn'le olmaz

Biraz değil baya bir geçen yazımın tekrarı olacak ama ağır anlayanlar için yine yazmak istedim;

Zannediyorsunuz ki ülkemizde tier 1 diyebileceğimiz yerden mezun olmanız, üstüne MBA patlaşmış olmanız, bir de milletin dilinin bile dönmediği şahane uluslararası bir firmada çalışıyor olmanız, LinkedIn'de iyice cilaladığınız CV'niz ile Londra, Dubai, Singapur, Hong Kong, New York, Amsterdam'daki firmaların kapınızda yatmasını sağlayacak... LinkedIn'den yaptığınız başvurular hemen görüşmeye dönecek...

Maalesef telefonunuz tek tük çalacak.

Biraz somutlaştıralım. Boğaziçi / ODTÜ mezunusunuz, üzerine Bilgi'de Denerim masterı yaptınız, Big4'da 5. seneniz, managersınız. Bu sene SMMM de oldunuz.  Londra'da uluslararası bir firmanın "budget& reporting manager"lığına başvurdunuz. Veya Big 4'daki diğer firmaların aynı pozisynuna başvurdunuz.

ITÜ Endüstri Mühendisliği mezunusunuz, Boğaziçi'nde MBA yaptınız. Yabancı bir Banka'nın Corporate Banking ekibinde Relationship Manager'sınız. Tier 1 kurumsal müşterilere bakıyorsunuz.  Dubai'de benzer kalibredeki Bankalara aynı pozisyona başvurdunuz.

Üzgünüm 100 başvurunuzdan hiçbirine cevap dahi alamayabilirsiniz. Zira sizden çok var, daha düşük paraya çalışacak ise daha bile çok var.

İngiltere çok zor, zira vatandaşı olmayanları almak için iş kanunları gereği oldukça sancılı bir süreçleri var. Brexit ile EU vatandaşları için bile işler zorlaşacak.

Yapmanız gereken iyi üniversiteler, sertifikalar, MBAlerin yanına birşey koymak değil. Uluslararası bir firmada çalışmak, bu firma aracalığı ile yurtdışına gitmek. Bir Türk için en kolay yol açık ara budur.

Şöyle düşünün Türkiye'de güzel CV'nizle yola çıktığınızda kaç dönüş alıyorsunuz. İş hayatına yeni atılan bir kişi değilseniz, Türkiye'deki oyunu çözmüş olmalısınız. 5. seneden sonra üniversitenin önemi her geçen sene azalır, yerini çalıştığınız firmaların adı sanı, büyüklüğü,ölçeği ile bu firmadaki rolünüz alır. Türkiye'de maalesef master tamamen bir komedidir, ama bunu başka bir yazıya saklıyorum. Sonra başvurmak istediğiniz firmada kimi tanıyorsunuz, elden CV nasıl gönderebilirimler başlar...

Yurtdışının bir farkı yok. Bu sebeple en kolay yol, firma içi ilanlardır. Tabii firma içi ilana başvurmak yetmez, bağlı olduğunuz yöneticinin desteği şart, destekten kastım köstek olmasın. Yoksa Türkiye'deki adamın (GM, GMY değilse) size yurtdışı pozisyonu almanız için katkısı azdır. Esas önemli nokta, firmanızda çalışan expat'larla aranızı iyi tutun, hem insani ilişkileriniz iyi olsun, hem de işiniz iyi olsun ve bu expatlar sizin işinizin iyi olduğunu bilsin. Sizin yurtdışında çalışma isteğinizi bilsin. Malum expat bugün burada yarın başka yerde. İşte başka yere geçince size "Mexico'ya gelir misin?" diye bir mail atabilir. Veya siz adamın gittiği bir ülkede ilan çıınca adamdan sizi hiring manager'a refere etmesini iseyebilirsiniz. En kötüsü referans olur.

Bunu yapmak için gerekirse firma içinde ekip değiştirmeyi de göze alın. Expat yöneticilerin olduğu ekiplere geçin. Yöneticinizle açık olun, ben size 2 yıl 3 yıl commitment veririm ama benim isteğim bu sürenin sonunda yurtdışına gitmek, sizden ne gibi destek alabilirimi konuşun. Çok net olun, yöneticinizin kıvırmasına izin vermeyin, geniş geniş, tabii bizde destekleriz, bak hazineden Ali Almanya ofisine geçti derlerse, aa ne güzelmiş demeyin. Ali, Almanya'ya nasıl geçti, sürec bir anlatır mısınız diye sorun. Sonra Ali ile maillaşın, işin gerçeğini öğrenin. Pes etmeyin, işin peşini bırakmayın.

Firmanızdan yurtdışına gitmiş Türkleri bulun, gidenlerle bir şekilde iletişime geçin size şirketinizin yurtdışı süreçleri hakkında bilgi versinler. Şunu bilin iç ilanla da olsa, hiçbir iş ilana tıklamakla alınmaz. Çaba sarf etmelsiniz. İlana herkes tıklıyor.

LinkedIN'e girin, yurtdışındaki Türkleri bulun, CV'lerini inceleyin. Çoğunuun özelliği çalıştıkları firmalar ile yurtdışına gitmeleridir. Giderler, gittikleri ülkeye alışırlar 2-3 sene sonra iş değiştirirler.


Yeni mezunnsanız ve yurtdışında çalışmak istiyorsanız, baba parası, burs murs ile yurtdışında master yapıp iş arama imkanı yoksa (ki bunu işlemiştik, zor bir yol), en mantıklı yol (ki çok zordur) uluslararası bir firmaya girip, iyi çalışıp, kendinizi geliştirip, iyi network kurup, hedefinizi çizip doğru zamanı ve ilanı kollamaktır.

Bu yöntemin en zor kısmı, iyi bir çalışansanız, üstleriniz sizi bırakmak istemeyeceklerdir, commitment üstüne commitment isteyebilirler. 2 senede bir sizi terfi ettirip, ulen böyle giderse GM olurum moduna girebilirsiniz, saçma sapan borçlanmalara gidip vazgeçebilirsiniz, sizin iyi işiniz ile kendi işi parlayan bir üstünüz özellikle sizin yerinize koyacak biri yoksa önünüzü kesebilir...

Bu tarz olayları fark ettiğiniz anda yöneticinizle konuşun, benim yurt dışı olayını bir somutlaştıralım diyin, kariyer planlaması toplantısı isteyin. Türk firmada kariyer planlaması falan deseniz siktir git derler veya ben 40 yaşımda müdür oldum falan duyabilirsiniz ama yabancı firmalar alışıktır. Seve seve bu toplantı yapılır. Üst yöneticinizle konuştunuz, baktınız somut birşey yok, laga luga yapıyor, toplantıda ben bir de XXX beyle (yöneticinizin yöneticisi) görüşmek ve onun fikirlerini de almak istiyorum diyin. Bu durumda olacak olay yöneticiniz, kendi üstünü kendise zarar gelmeyecek şekilde bilgilendirecektir. Burası artık sizin firmayı ve karşınızdaki kişileri ne kadar bildiğinize göre değişecektir. Akıllı ve gerçekçi olun. Baktınız yöneticiler, sallamıyor sizi, o zaman siz o işi sallayın. 3'e 5'e bakmadan sektör değiştirmeden, terfien geçmeye çalışmadan, izin günlerim yanacaktı, bonusu da bekleyeyim demeden, kıdemimi yakmamayım demeden. Hemen kaçın oradan, hatta ben iş bakıyorum diye de söyleyin. Tabii adabıyla, bu işi çok feci tehditkar tavırlarla, küçük dağları ben yarattı havalarıyla yapan 2-3 yıllık yeni yetmeler var aman diyeyim öyle değil. Kimsenin istifasıyla firmalar batmaz. Burada ben gitmek istiyorumu ciddiyetiniz anlaşılsın ve cidden gidin diye söylüyorsunuz. Son çare olarak.

Neyse hedefinize kitlenin, cidden çalıştığınız firma ile gitmek nispeten en kolayıdır.

Görüşmek üzere...